Legakkers Kievitsbuurten
De gemeente werkt mee aan het toekomstbestendig maken van de Oostelijke Vechtplassen door het herstellen van de legakkers in de Kievitsbuurten in Breukelen. Het strakke patroon van legakkers en petgaten, ontstaan tussen 1830 en 1934 als gevolg van de turfwinning, is uniek in Europa. De Kievitsbuurten vormen dan ook een waardevol cultuurhistorisch landschap.
De Zuidelijke Kievitsbuurt is zelfs onderdeel van het Europese Natura2000-netwerk. De gemeente neemt ook maatregelen om ervoor te zorgen dat de natuur gedijt en het een plek blijft waar recreanten graag komen.
Legakkers herstellen en natuurvriendelijke oevers stimuleren
De gemeente is sinds 2021 bezig om legakkers te herstellen en stimuleert dat zoveel mogelijk legakkers natuurvriendelijke oevers krijgen. Er zijn tussen 2021 en 2022 6 pilots gestart. Hiermee willen we onderzoeken welk type natuurvriendelijke oever het beste werkt. Alle legakkers die gebruikt worden voor de pilots zijn eigendom van het Plassenschap Loosdrecht.
De werkzaamheden voor het baggeren van de Loosdrechtse Plassen(Verwijst naar een externe website) zijn in het voorjaar van 2024 afgerond. Een klein deel van de bagger die is verwijderd, is weer gebruikt bij 4 van de 6 pilots.
Sommige legakkers zijn deels verzonken of de randen zijn afgebrokkeld. Door op strategische plekken verzonken legakkers te herstellen, zorgen we ervoor dat de golfslag bij de achterliggende legakkers vermindert, waardoor zij beter behouden blijven.
Om de flora en fauna in de Kievitsbuurten te stimuleren, ziet de gemeente het liefst dat bij zoveel mogelijk legakkers, die nu een harde, rechtopstaande beschoeiing hebben, de beschoeiing wordt vervangen door stabiele natuurlijke oevers.
Natuurvriendelijke oevers vormen een beschutte leefomgeving voor bijvoorbeeld insecten, kikkers, padden, kleine zoogdieren en vissen. Ook vogels als de rietzanger en karekiet voelen zich er thuis. Om te onderzoeken welke type beschoeiing het beste werkt, heeft de gemeente 6 pilots uitgevoerd op legakkers die in eigendom zijn van het Plassenschap Loosdrecht. Dit zijn onbebouwde legakkers. De pilots zijn aangelegd vanaf 2021 tot voorjaar 2022. In eerste instantie zouden de pilots gedurende 2 groeiseizoenen gemonitord worden (2022-2023). Begin 2024 is besloten dat er in ieder geval nog 1 jaar langer gemonitord dient te worden.
Locatie en omschrijving van de 6 pilots
- De legakker van pilot 1 is die met kadasternummer BKL03F1194 in de noordelijke Kievitsbuurt. Deze legakker ligt vrijwel geheel onder water. We willen deze akker gaan ontwikkelen tot waterriet.
- Voor pilot 2 zijn 2 legakkers (kadasternummers BKL03F1354b en BKL03F1354c) die in de natuurzone in de zuidelijke Kievitsbuurt liggen uitgekozen. De natuurzone is onderdeel van het Ontwikkelperspectief Kievitsbuurten. De akkers liggen in elkaars verlengde. Het doel is om deze akkers om te bouwen tot met elkaar verbonden rieteilanden met riet en rietoevers aan de zuidzijde van de akkers.
- Ook pilot 3 bevindt zich in de natuurzone van de zuidelijke Kievitsbuurt. De beschoeiing van deze legakker (kadasternummer BKL03F1356b) is in redelijke staat. Het is de bedoeling om deze akker te ontwikkelen tot een akker met riet en rietoevers middels beheer en onderhoud van de akker. Doel is om de omstandigheden op de akker zo te maken dat er langs de oevers (land)riet gaat groeien dat na verloop van tijd het water in groeit. De kraggen die zo ontstaan zijn het eerste begin van verdere rietontwikkeling.
- In pilot 4 testen we of een natuurvriendelijke oever standhoudt bij een legakker die langs de erkende vaarroutes ligt in de noordelijke Kievitsbuurt. De legakkers met kadasternummers BKL03F1692 en BKL03F1188c zijn voorzien van een nieuwe voorbeschoeiing. Doel is dat in de zogenaamde vooroever rietontwikkeling plaatsvindt.
- De legakker van pilot 5 ligt ook in de noordelijke Kievitsbuurt en heeft kadasternummer BKL03F1329. Ook deze legakker heeft een eenzijdige (zuidelijke) rietoever. Het verschil met pilot 4 is dat deze legakker een heel andere beschoeiing heeft gekregen dan de andere beschoeiingen bij de andere pilots. Op deze locatie zijn 3 verschillende technieken van verondiepen van de vooroever toegepast.
- Pilot 6 ligt in de noordelijke Kievitsbuurt (kadasternummer BKL03F 1328). Het was een sterk vervallen legakker van 3,5 meter breed. Deze akker is volledig beschoeid met beschoeiing tot 1m boven waterpeil. Hier is bagger ingebracht. In september 2023 is deze in talud (kunstmatige aangelegde schuine helling) gebracht en is de talud ingeplant met rietplanten. Deze pilot was eerst onderdeel van pilot 1, maar is verplaatst naar de huidige locatie.
Subsidieregeling natuurvriendelijke oevers
Het is de bedoeling dat er na afloop van de pilots subsidieregelingen komen voor de 2 meest succesvolle technieken. Particulieren kunnen zo voordelig hun beschoeiing vervangen. De subsidie zal maximaal 50% van de kosten bedragen. Aangezien de monitoring met 1 jaar is verlengd (heel 2024) is de stimuleringsregeling ook met 1 jaar uitgesteld. De planning is nu dat de regeling midden 2025 opengaat voor particulieren.
Vragen of zorgen?
Heb je vragen of zorgen over het werk? Wil je ons tips meegeven? Neem dan contact op met projectleider Joke Nijburg via joke.nijburg@stichtsevecht.nl(Verwijst naar een e-mailadres).